ในทุกๆ ปี ผู้คนทั่วโลกต่างตั้งเป้าหมายและตั้งใจที่จะเปลี่ยนแปลงตัวเองให้ดีขึ้น บางคนอาจตั้งใจที่จะลดน้ำหนัก บางคนอาจตั้งใจที่จะออกกำลังกายมากขึ้น บางคนอาจตั้งใจที่จะเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ แน่นอนว่าการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะต้องอาศัยความมุ่งมั่นและวินัยอย่างสูง แต่หากเรามีความตั้งใจจริง เราก็สามารถเปลี่ยนแปลงตัวเองให้ได้ตามเป้าหมายที่ตั้งไว้
หลายคนถือโอกาสปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยง จากคนที่ดื่มเพื่อเฉลิมฉลองในวาระต่างๆ กลับมาตั้งใจเปลี่ยนแปลงตัวเอง โดยเฉพาะการใช้โอกาสในช่วงปีใหม่ เป็นจุดเริ่มต้นที่จะเริ่มสิ่งดีๆ ให้สุขภาพ ในการลดละเลิกการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์กันครับ
อย่างแรกก็เริ่มต้นจากการตั้งเป้าหมาย
การตั้งเป้าหมายนั้น สิ่งแรกที่ต้องทำ คือ การตั้งเป้าหมายให้ชัดเจนว่า เราต้องการเปลี่ยนแปลงอะไร ต้องการลดการดื่มลงมากน้อยแค่ไหน หรือต้องการเลิกดื่มไปเลยหรือไม่ และเมื่อเรารู้เป้าหมายแล้ว เราก็จะสามารถวางแผนและกำหนดขั้นตอนในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมได้อย่างเหมาะสม
วางแผนและกำหนดขั้นตอน
เมื่อเรารู้เป้าหมายที่เราวางไว้แล้ว เราก็ต้องวางแผนและกำหนดขั้นตอนในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้ชัดเจน ซึ่งการวางแผนและกำหนดขั้นตอน จะช่วยให้เราเห็นภาพรวมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างชัดเจน และช่วยให้เรามีโอกาสประสบความสำเร็จมากขึ้น ตัวอย่างเช่น หากเราต้องการลดการดื่มลง เราลองวางแผนตัวเราอย่างง่ายได้ อาจจะร่างเขียนไว้ในกระดาษโน้ต หรือจดในแพลนโน้ตอื่นๆ ดังนี้
- กำหนดวันที่จะเลิกดื่ม
- กำหนดปริมาณการดื่มในแต่ละวัน
- กำหนดหรือหากิจกรรมอื่นๆ ทดแทนการดื่ม
ลงมือทำตามแผนที่วางไว้อย่างจริงจัง
หลังจากที่เราวางแผนและกำหนดขั้นตอนแล้ว สิ่งต่อไปที่เราต้องทำ คือการลงมือทำอย่างจริงจัง เราต้องมีความมุ่งมั่นและวินัย ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคหรือความยุ่งยากที่อาจเกิดขึ้น
ในช่วงแรกๆ ของการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม อาจเป็นเรื่องยากที่จะทำตามแผนที่วางไว้ เพราะร่างกายอาจต้องการสิ่งเร้าบางอย่าง เช่น การดื่มแอลกอฮอล์ แต่หากเรามีความมุ่งมั่นและวินัย เราก็จะสามารถผ่านพ้นช่วงยากลำบากไปได้
หากำลังใจจากคนรอบตัว
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมด้วยตัวเองนั้น ก็ไม่ได้ง่ายหรือยากจนเกินไป เพื่อให้เราถึงเป้าหมายนั้นได้ “กำลังใจ” ก็เป็นสิ่งหนึ่งที่เป็นพลัง เป็นลมใต้ปีกของเรา เราอาจจะเอาเรื่องราวเป้าหมายที่จะลดละเลิกดื่ม ไปเล่าให้เพื่อน คนใกล้ชิด คนรัก หรือคนในครอบครัวของเราฟัง ซึ่งจะช่วยให้เราทำตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ได้ง่ายขึ้น
นอกจากนี้การที่เราบอกให้ผู้อื่นรับรู้ถึงเป้าหมายของเรานั้น เราสามารถขอความช่วยเหลือจากพวกเขาเมื่อจำเป็น เช่น เมื่อเราต้องไปดื่มสังสรรค์กับเพื่อนๆ เมื่อเพื่อนทราบว่าเรากำลังลดละเลิก เราก็สามารถปฏิเสธไปหรือเลือกดื่มเครื่องดื่มที่ไม่มีแอลกอฮอล์ โดยที่เพื่อนก็จะเข้าใจและให้การสนับสนุนภาระกิจนี้
เริ่มต้นใหม่ได้เสมอ
หากในระหว่างที่เรากำลังลดละเลิกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เราทำผิดพลาดในระหว่างทาง ก็อย่าเพิ่งท้อแท้กัน เพราะทุกคนย่อมมีโอกาสทำผิดพลาดกันได้ โดยอาศัยเรียนรู้จากความผิดพลาดและเริ่มต้นใหม่อีกครั้ง
ซึ่งการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมนั้นไม่ใช่เรื่องง่ายเลย แต่หากเรามีความตั้งใจจริง ก็สามารถเปลี่ยนแปลงตัวเองให้ดีขึ้นได้ เริ่มต้นจากการตั้งเป้าหมาย วางแผนและกำหนดขั้นตอน นำความผิดพลาดมาแก้ไข หากขั้นตอนที่วางไว้ตั้งแต่แรกมันยากเกินไป ลองปรับหรือย่อยขั้นตอนให้ง่ายขึ้น และลงมือทำอย่างจริงจัง เราก็จะสามารถเริ่มต้นชีวิตใหม่ได้อย่างสวยงาม
เปลี่ยนรูปแบบการดื่มสร้างกิจกรรมทางเลือก
หากเราดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำในงานปาร์ตี้หรือสังสรรค์ เราอาจลองเปลี่ยนรูปแบบการดื่ม เช่น แทนที่จะดื่มเหล้าหรือเบียร์ ก็ลองดื่มน้ำผลไม้แทน หรือหากเราดื่มแอลกอฮอล์เพื่อผ่อนคลาย เราอาจลองหากิจกรรมอื่นๆ ทดแทนการดื่ม เช่น ออกกำลังกาย ฟังเพลง อ่านหนังสือ หรือใช้เวลากับครอบครัวและเพื่อนฝูง
และแน่นอนว่าช่วงกิจกรรมขึ้นปีใหม่ มักจะมีการแลกของขวัญ และดื่มเพื่อเฉลิมฉลอง อาจจะหลีกเลี่ยงได้ในการกลับก่อน หรือเข้าร่วมกิจกรรมที่สร้างสิริมงคลให้กับตัวเองในช่วงปีใหม่ เช่น สวดมนต์ข้ามปี กลับมาตั้งใจเปลี่ยนแปลงตัวเองโดยเฉพาะใช้ช่วงปีใหม่ในการเริ่มสิ่งดีๆ นั้นมีหลายรูปแบบ หรือหากหลีกเลี่ยงการเฉลิมฉลองไม่ได้ ลองเริ่มต้นจากการลดปริมาณในการดื่ม ตัวอย่างเช่น เริ่มจากการลดปริมาณการดื่ม หากเราดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำทุกวันอยู่แล้ว เราสามารถเริ่มจากการลดปริมาณการดื่มลงก่อน เช่น จากดื่มทุกวัน เหลือดื่มสัปดาห์ละ 3-4 วัน จากนั้นค่อยๆ ลดปริมาณการดื่มลงให้น้อยลงเรื่อย ๆ จนสามารถเลิกดื่มได้ในที่สุด
ไหนๆก็เลิก เลิกดื่มไปเลย
การเลิกดื่มไปเลยนั้นก็ต้องประเมินอากหารติดสุรา โดยเฉพาะผู้ติดสุราเรื้อรัง จะต้องปรึกษาแพทย์ พยาบาลหรือนักบำบัด เพื่อขอความช่วยเหลือในการเลิกดื่มอย่างปลอดภัย ลดผลกระทบที่จะเกิดขึ้นระหว่างการเลิกดื่ม ไม่ว่ารูปแบบการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของเราจะเป็นแบบใดก็ตาม สิ่งสำคัญคือเราต้องมีความมุ่งมั่นและวินัย ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคหรือความยุ่งยากที่อาจเกิดขึ้น หากเราทำได้ เราก็จะสามารถเปลี่ยนแปลงตัวเองให้ดีขึ้นได้อย่างแน่นอน
“คนหัวใจเพชร” คือรางวัลที่บุคคลสามารถเลิกเหล้ามาตลอดระยะเกิน 3 ปี ขึ้นไป และ “คนหัวใจหิน” คือรางวัลที่บุคคลสามารถเลิกเหล้ามาตลอดครบ 3 เดือน ซึ่งเป็นกิจกรรมส่วนหนึ่งของเครือข่ายงดเหล้า ที่จัดขึ้นทุกปีและมอบรางวัลนี้ให้ เป็นการช่วยให้การละดละเลิกนั้น มีผลลัพธ์และเข้าถึงเป้าหมายที่เราวางไว้ หากไม่แน่ใจในการวางแผนของตนเอง สามารถชวนกันมาเปลี่ยนแปลงตัวเองจากกิจกรรมดังกล่าวได้นะ
แม้ว่าการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไม่ใช่เรื่องง่าย แต่หากเรามีความตั้งใจจริง เราก็สามารถเปลี่ยนแปลงตัวเองให้ดีขึ้นได้ เริ่มต้นจากการตั้งเป้าหมาย วางแผนและกำหนดขั้นตอน ลงมือทำอย่างจริงจัง และหากำลังใจจากผู้อื่น เพียงเท่านี้ เราก็จะสามารถเริ่มต้นชีวิตใหม่ได้อย่างสวยงาม ศักราชใหม่นี้ลดการเฉลิมฉลอง หรือในวาระอื่นๆ ลองมาเริ่มต้นลดละเลิกการดื่มเครื่องดื่มแอลกกอฮอล์กัน เป็นอีกหนึ่งเป้าหมายเพื่อสุขภาพที่ดีของตัวเอง
